Skip to content

Logical operators

bool ma'lumot turi

bool toifasiga faqat 2ta qiymat kiradi: True va False.

True - rost

False - yolg'on

Agar mulohaza rost bo'lsa, javob True bo'ladi. Masalan, 7 soni 5 sonidan katta. Bu mulohaza rost, chunki haqiqatdan 7 soni 5 sonidan katta. Demak javob True bo'ladi.

Buni dasturlashda quyidagicha yozamiz:

python
print(7 > 5)

Natija

text
True

Agar mulohaza yolg'on bo'lsa, javob False bo'ladi. Masalan, 12 soni 100 sonidan katta. Bu mulohaza yolg'on, demak javob False bo'ladi.

python
print(12 > 100)

Natija

text
False

O'zgaruvchilar bilan ishlash

python
a = 45
b = 89

print(a < b)

Bu holatda a o'zgaruvchisining qiymati b o'zgaruvchisining qiymatidan kichik degan mulohaza bo'lmoqda. a va b o'zgaruvchilari o'rniga ularning qiymatlarini qo'yib tekshirsak, mulohaza rost bo'ladi. Demak natija

text
True

Yana bir misol

python
a = 34 > 23

print(a)

a o'zgaruvchisining qiymati mulohazaning natijasiga teng bo'ladi. 34 soni 23 sonidan katta bo'lgani uchun natija

text
True

not mantiqiy operatori

not operatori True qiymatni Falsega va aksincha, False qiymatni Truega o'zgartiradi.

python
a = True

print(not a)

Natija

text
False

and mantiqiy operatori

and mantiqiy ko'paytirish operatori bo'lib, mantiqiy elementlar ustida amal bajarish uchun foydalaniladi.

Eslatma

True va False qiymatlari mantiqiy elementlar deb ham ataladi.

Qiymati mantiqiy element bo'lgan o'zgaruvchilar mantiqiy o'zgaruvchilar deyiladi.

Mantiqiy ko'paytirish jadvali:

aba and b
FalseFalseFalse
TrueFalseFalse
FalseTrueFalse
TrueTrueTrue

Mantiqiy ko'paytirishga misol:

python
a = True
b = False

print(a and b)

Jadvalga ko'ra natija

text
False

or mantiqiy qo'shish

or mantiqiy qo'shish operatori bo'lib, mantiqiy elementlar ustida amal bajarish uchun foydalaniladi.

Mantiqiy qo'shish jadvali:

aba or b
FalseFalseFalse
TrueFalseTrue
FalseTrueTrue
TrueTrueTrue

Mantiqiy qo'shishga misol:

python
a = True
b = True

print(a or b)

Jadvalga ko'ra natija

text
True

Yodda tuting

and, or, not mantiqiy operatorlaridan birinchi not inkor amali, keyin and ko'paytirish amali va oxirida or mantiqiy qo'shish amali bajariladi.